Czysty nosek
Pierwszy krok w zadbaniu o układ oddechowy dziecka, którego częścią są zatoki, stanowi stałe czuwanie nad drożnością nosa. Oznacza to u zupełnego malucha czyszczenie noska w przypadku kataru. U dziecka starszego, poza czyszczeniem, wyrobienie takiego odruchu, by nauczyło się wydmuchiwać wydzielinę lub prosić o pomoc w jej usunięciu. Nawyk taki ułatwi zapobieganie lub walkę z chorymi zatokami także w przyszłości. Jeśli jednak katary u dziecka wciąż się powtarzają i towarzyszą im inne objawy, jak np. trudności w oddychaniu nosem, chrapanie i łatwe budzenie się, stałe zmęczenie, gorszy słuch, częste zapalenia ucha środkowego, chodzenie z otwartą buzią, warto udać się do specjalisty, gdyż może to oznaczać kłopoty z trzecim migdałem i konieczność jego usunięcia. Mimo, że uważa się, że zatoki dzieci dopiero się wykształcają i nie pełnią jeszcze swoich poprawnych funkcji, możliwe są jednak zapalenia zatok u dzieci.
Trzeci migdał
Migdałki znajdują się po obu stronach gardła, między grzbietem języka a języczkiem, który wyrasta z podniebienia. Zbudowane są z tkanki limfatycznej, której zadaniem jest szybkie rozpoznanie i zwalczanie szkodliwych czynników zewnętrznych, zwłaszcza drobnoustrojów, które wtargnęły do organizmu. U niemowlęcia i małego dziecka pełnią bardzo ważną rolę. Kiedy jednak dziecko dorasta, migdałki produkują coraz mniej skutecznych przeciwciał – antygenów. Dlatego w okresie dojrzewania nie są już tak istotne w budowaniu odporności organizmu. Ich usunięcie nie przynosi więc dziecku szkody. Przerost migdałków podniebiennych oraz migdałka gardłowego, nazywanego trzecim migdałem, jest normalnym stanem w wieku dziecięcym i nie ma w tym żadnej patologii. Problem powstaje, gdy migdałki stają się zbyt duże w stosunku do otaczających je tkanek. Pierwszy większy przerost tkanki limfatycznej obserwuje się w wieku od 1 do 3 lat. Największy i najczęściej występujący jej rozrost przypada między 8 a 9 rokiem życia. Przerośnięty trzeci migdał powoduje katar, zatykanie nosa, jak i części trąbki słuchowej. Jeśli taki stan długo się utrzymuje, w uchu zaczyna gromadzić się płyn. Kończy się to niedosłuchem lub zapaleniem ucha środkowego. Przerośnięte migdałki podniebienne, są przyczyną częstych zapaleń gardła i angin oraz poważnie utrudniają dziecku połykanie.
Usuwanie trzeciego migdała
Do niedawna zabieg ten oznaczał klasyczną operację i budził obawy nie tylko małych pacjentów, lecz również ich rodziców. Obecnie nowoczesna laryngologia dysponuje kilkoma metodami, które dobierane są indywidualnie do stanu pacjenta. Przede wszystkim jest to zabieg endoskopowy z wykorzystaniem techniki harmonicznej, lasera, techniki celon. Różnorodność technik pozwala zindywidualizować wybór metody najskuteczniejszej dla małego pacjenta. Ze względu na jego komfort zabieg usuwania trzeciego migdałka u dziecka wykonuje się w krótkim znieczuleniu ogólnym (30 min). Na początku zabiegu endoskopowego harmonicznego lekarz wprowadza przez nos endoskop. Jest on sprzężony z monitorami, na których obserwowany jest w dużym powiększeniu przebieg zabiegu. Następnie do jamy ustnej pod kontrolą endoskopu wprowadzane są kleszczyki harmoniczne, za pomocą których laryngolog usuwa przerośnięty, zmieniony zapalnie migdałek. Technikę tę wyróżnia bardzo duża precyzja, brak krwawienia oraz szybszy proces gojenia. W trakcie zabiegu laryngolog dodatkowo diagnozuje czy w obrębie ucha środkowego gromadzi się płyn – efekt stanu zapalnego wywołanego przez trzeci migdałek. Jeżeli tak się dzieje wykonywany jest zabieg odessania i udrożnienia zalegającej wydzieliny. Metoda ta jest dokładniejsza i co najważniejsze wygodniejsza niż zakładanie tradycyjnych w uszach drenów. Efekt zabiegu endoskopowego harmonicznego jest niemal natychmiastowy. Po jego zakończeniu mały pacjent może wracać do domu. Po 14 dniach od zabiegu konieczna jest kontrola laryngologiczna. Jedną z pierwszych placówek, które wprowadziły zabieg jest Centrum Medyczne MML w Warszawie.